Στη Στουτγάρδη της Γερμανίας έχει ιδρυθεί ελεύθερο σχολείο όπου τα παιδιά μαθαίνουν δίχως εξουσιαστικές δόμες ή εξαναγκασμό. Η επανάσταση ξεκινά από την εκπαίδευση!

Φανταστείτε… ένα άλλο σχολείο είναι εφικτό!

Το ελεύθερο ενεργό σχολείο της στουργάρδης (Freie Aktive Schule Stuttgart) ακολουθεί τη φιλοσοφία οτι:

“Είναι θαύμα πως η περιέργεια έχει διασωθεί ακόμα στα παιδιά που μεγαλώνουν με τις σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας. Ευτυχώς η περιέργεια δεν έχει ακόμα κατασταλεί εντελώς. Τα παιδιά χρειάζονται την ελευθερία για να μάθουν. Δίχως αυτή δεν γίνεται τίποτα.”
Άλμπερτ Αϊνστάιν

Τον Σεπτέμβρη του 2002 άρχισαν οι διαδικασίες ίδρυσης του ελεύθερου ενεργού σχολείου της Στουτγάρδης σε ιδιόκτητο κτήριο αφού ξεπεράστηκαν διάφορα εμπόδια για να γίνει δημοτικό σχολείο. Τελικά άνοιξε τις πόρτες του το Σεπτέμβρη του 2006. Σε αυτό σπουδάζουν παιδιά μέχρι και την δέκατη τάξη.

Το σχολείο ιδρύθηκε από οχτώ οικογένειες που αναζητούσαν νέες παιδαγωγικές ιδέες και ήθελαν να επιτρέψουν στα παιδιά να ρυθμίσουν μόνα τους τη μάθησή τους.

Η Maria Montessori συναντήθηκε με τους Ehepaar Rebeca και Mauricio Wild που εδώ και 28 χρόνια λειτουργούσαν ένα ελεύθερο σχολείο στον Ισημερινό (νότια αμερική), κι έτσι επιβαιβέωσε πως οι νέες εκπαιδευτικές ιδέες μπορούν πράγματι να εφαρμοστούν.

Το πιο σημαντικό άτομο σε ένα σχολείο είναι το παιδί, μα και ο γονιός είναι επίσης σημαντικός. Πρέπει πρώτα ο γονιός, για να στείλει το παιδί του σε ελεύθερο σχολείο, να αποφασίσει πως είναι σημαντικό να μπορεί το παιδί να ακολουθήσει το δικό του μοντέλο μάθησης.

Τα παιδιά θέλουν να μάθουν, γιατί η μάθηση είναι κάτι το φυσικό. Αν η μάθηση γίνεται σύμφωνα με τη θέληση και την ιδιοσυγκρασία του παιδιού τότε το παιδί μεγαλώνει και μαθαίνει δίχως διατταραχές. Δεν υπάρχει ανάγκη εξαναγκασμού για κάτι που όλα τα παιδιά νοιώθουν φυσική ανάγκη να κάνουν – να μάθουν! Αρκεί να υπάρχει η κατάλληλη υποστήριξη.

Κάθε άτομο είναι ελεύθερο και θέλει να γίνει σεβαστό ως ελεύθερο άτομο από τους άλλους. Έτσι και τα παιδιά, μπορούν να μάθουν μέσα σε μια κοινότητα που τα σέβεται ως ελεύθερα άτομα και δεν τα εξαναγκάζει σε τίποτα. Έτσι μεγαλώνουν και μαθαίνουν να σέβονται και την ελευθερία των άλλων. Η εμπειρία της συμμετοχής σε μια ομάδα είναι πολύ σημαντικό στοιχείο της ελεύθερης εκπαίδευσης, καθώς και η εμπειρία πως το να κάνεις λάθος είναι επιτρεπτό. Η μάθηση είναι διασκεδαστική και απότερος σκοπός είναι η εμπειρία και όχι η παπαγαλία.

“Ο στόχος της εκπαίδευσης δεν πρέπει να είναι να γεμίζει το μυαλό του παιδιού με στεγνές πληροφορίες μα να δημιουργεί το ίδιο το παιδί ευκαιρίες μάθησης και να ανακαλύψει τους άλλους ανθρώπους και να είναι σε θέση να κάνει καινούργια πράγματα” – Jean Piaget Ελβετός ψυχολόγος 1896-1980

Στο ελεύθερο ενεργό σχολείο της στουτγάρδης (FAS) η εκμάθηση είναι μια αυτο-διαδικασία ανάπτηξης. Το παιδί λέει “βοηθήστε με να το κάνω μόνος μου”. Βοηθάμε το παιδί να καταστρώσει ένα εσωτερικό σχέδιο αυτο-ανάπτυξης σύμφωνα με τη θέλησή του και τη φυσική του τάση για μάθηση.

Στο σχολείο FAS τα παιδιά μαθαίνουν με τον δικό τους ρυθμό και χρησιμοποιούν τα υλικά και την υποστήριξη του σχολείου σύμφωνα με τη πρωσοπικότητά τους. Η μάθηση είναι ενεργή, γίνεται μέσα από δραστηριότητες και χρεισιμοποιούντε και οι πέντε αισθήσεις. Υπάρχουν δωρεάν παιχνίδια και γίνεται ομαδική εργασία. Τα παιδιά έχουν δημοκρατική συμμετοχή μέσα στη σχολική ζωή. Επίσης τα παιδιά που έχουν μάθει κάτι μπορούν να βοηθήσουν και τα υπόλοιπα να το μάθουν, κι έτσι το παιδί συχνά μαθαίνει από τα άλλα παιδιά. Τα παιδιά με ειδικές ανάγκες υποστηρίζονται καταλλήλως και γίνεται πλήρης ενσωμάτωσή τους στη σχολική κοινότητα.

Οι βαθμοί στο σχολείο FAS δεν είναι αριθμοί. Δεν υπάρχουν βαθμοί με την εξουσιαστική έννοια της λέξης. Υπάρχουν πιστοποιητικά και γραπτές εκθέσεις. Υπάρχουν και κοινές συνεδριάσεις-συνελεύσεις δασκάλων, παιδιών, γονιών.

Η εκπαίδευση στο σχολείο περιλαμβάνει και οικολογική εργασία, καθώς και δραστηριότητες που βοηθούν τα παιδιά να καταλάβουν όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως θρησκεύματος ή άλλων χαρακτηριστικών κουλτούρας.

“Τα παδιά μαθαίνουν όλη την ώρα σα τρελά, μέχρι να πάνε σχολείο” – Jean Liedloff

www.fas-stuttgart.de/