Οι εργαζόμενοι της κινηματογραφικής βιομηχανίας της Ισπανίας πήραν τα μέσα παραγωγής στα χέρια τους το 1936 και έκτοτε η παραγωγή αυξήθηκε και έγινε ποιοτικότερη. Η εμπειρία του αναρχισμού στο κινηματογράφο ήταν μοναδική.
Στις 23 Ιουλίου του 1936 οι εργαζόμενοι της Βαρκελώνης συγκροτούνται και κολλεκτιβοποιούν τη βιομηχανία δημόσιου θεάματος: κινηματογράφος, θέατρο, μουσική…
Πραγματώνουν την έννοια του ελευθεριακού κομμουνισμού και συνασπίζονται στο συνέδριο της CNT στη Σαραγόσα τον Μάιο του 1936.
Η ιδιωτική ιδιοκτησία καταργείται, το κράτος εξαφανίζεται, και με αυτό εξαφανίζεται και ο χωρισμός των ανθρώπων σε εκμεταλευτές και εκμεταλευόμενους, σε άρχοντες και σε σκλάβους. Το αποτέλεσμα αυτής της κοινωνικής επανάστασης στις τέχνες του θεάματος ήταν ένα νέο θέατρο, μια νέα μουσική, ένας νέος κινηματογράφος.
Η παραγωγή ταινιών αυξάνεται εκπληκτικά, η ποιότητα είναι υψηλότερη, και η πολυφωνία βρίσκει έκφραση. Η βιομηχανία της ψυχαγωγίας βρίσκεται πλέον στα χέρια των εργαζομένων, των καλλιτεχνών, των τεχνικών, και όσων ασχολούνται με το σχεδιασμό, τη παραγωγή, τη διανομή, και τη προβολή των ταινιών και των άλλων παραγωγών του θεάματος. Παρέχονται θέσεις απασχόλησης και διέξοδο στην ελεύθερη δημιουργική έκφραση. Ενώ στο παρελθόν οι εργαζόμενοι γνώριζαν μόνο ανυσηχία και ανασφάλεια, μετά τη κολλεκτιβοποίηση όλοι έχουν θέσεις εργασίας. Υπάρχουν δέκα χιλιάδες εργαζόμενοι στη βιομηχανία του θεάματος!
Η κολλεκτιβοποιημένη κινηματογραφική βιομηχανία οργανώθηκε στην αναρχοσυνδικαλιστική εταιρεία παραγωγής SIE Films. Άλλες αναρχικές ομάδες, όπως η FAI, το AIT, η SIA, δημιούργησαν τις δικιές τους οργανώσεις παραγωγής.
Από την ένωση συνδικάτων της Μαδρίτης δημιουργούνται δύο νέες οργανώσεις παραγωγής ταινιών: η Spartacus και η FRIEP Films. Στη Βαρκελώνη το CNT καταφέρνει και παίρνει υπό τον έλεγχό του και διαχειρίζεται τα Estudios Orphea και το Trilla. Στη Μαδρίτη το συνδικάτο χρησιμοποιεί τις εγκαταστάσης της Ballesteros και της CEA.
Κατά την περίοδο από τον Αύγουστο του 1936 ως τον Ιούνη του 1937 βγαίνουν 84 κινηματογραφικοί τίτλοι από τους αναρχοσυνδικαλιστές. Σε ένα τόσο σύντομο χρονικό διάστημα καμιά άλλη ομάδα δεν έχει καταφέρει να παράγει τόση φιλμογραφία. 60 ταινίες παράγωνται στη Βαρκελώνη και 24 στη Μαδρίτη, η οποία αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο του συνολικού αριθμού που παράχθηκε στη ζώνη των ρεπουμπλικάνων κατά τα έτη 1936 έως 1939. Η μετέπειτα αναρχική παραγωγή ταινιών πληχθηκε σοβαρά μετά τη καταστολή που εξαπέλυσαν εναντίων της CNT και της FAI τα κόμματα και τα συνδικάτα που ελέγχονταν από τους μαρξιστο-σταλινικούς στα γεγονότα του Μαϊου του 1937.
Η κινηματογραφική τέχνη απέκτησε νέες μορφές και ανανεωμένο λόγο αφού ελευθερώθηκε από την ομογενοποιημένη κουλτούρα που με τρομοκρατία συντηρούσε το καπιταλιστικό κράτος της αστικής τάξης.
Η ταινία Dawn of Hope του Sau Antonio αποτελεί προηγούμενο για αυτό που μετέπειτα έγινε γνωστό ως Ευρωπαϊκός νεο-ρεαλισμός. Γυρισμένη το 1937 με παραγωγή της SIE Films, θεωρείται από τους κριτικούς μία από τις σημαντικότερες ταινίες και ιστορική στιγμή των εκατό χρόνων του ισπανικού κινηματογράφου.
Η ταινία διηγείται τη πραγματικότητα που περιβάλλει έναν εργαζόμενο στη Βαρκελώνη όταν κλείνει το εργοστάσιο που εργαζόταν και μετά από περιπέτειες και κακουχίες αναπτύσσει σχέσεις με συμμαθητές που έχουν αρχίσει να οργανώνονται και να πηγαίνουν στη Πορεία της Πείνας προς τη προτεύουσα.
Η ταινία Aurora de Esperanza είναι αναμφίβολα ένα απο τα μεγάλα κοσμήματα τέχνης και συλλογικό αποτέλεσμα του φαινομένου της κολλεκτιβοποίησης που εφαρμόζει η CNT, μετά το ξέσπασμα της επανάστασης στις 19 Ιούλη του 1936.
Antonio Artero
Απόδοση από το Ισπανικό πρωτότυπο: http://archivo.cnt.es/Documentos/cineyanarquismo/anarq_cine_unic.htm
Στην εικόνα βλέπουμε γραφικό υλικό για την Aurora de Esperanza.
archivo.cnt.es/Documentos/cineyanarquismo/anarq_cine_unic.htm