Αρθρο του Benjamin Péret στο οποιο υποστηριζει την δυναμη των επιτροπων εργοστασιου ως μεσο για την επαναστατικη αλλαγη. Δημοσιευτηκε αρχικα στην αναρχικη εφημεριδα Le Libertaire στις 4 Σεπτεμβριου του 1952.
Κανεις δεν μπορει να αρνηθει οτι η καπιταλιστικη κοινωνια εχει εισελθει σε μια περιοδο μονιμης κρισης, η οποια την υποχρεωνει να ανασυνταξει τις αποδυναμωμενες της δυναμεις και να συγκεντρωνει, ολο και περισσοτερο, ολες τις πολιτικες και οικονομικες εξουσιες στα χερια του κρατους μεσω των εθνικοποιησεων. Σε αυτη την συσσωρευση καπιταλιστικης εξουσιας θα συνεχισουμε να αντιπαραθετουμε τις αποδιοργανωμενες δυναμεις των εργατων; Κατιτετοιοθαοδηγουσεσεσιγουρηηττα. Ενας απο τους βασικους λογους της σημερινης απαθειας της εργατικης ταξης σχετιζεται με τις αμετρητες ηττες που εχει υποστει η κοινωνικη επανασταση σε ολη την διαρκεια του τελευταιου αιωνα. Η εργατικη ταξη δεν τρεφει καμια εμπιστοσυνη σε καμια οργανωση πια, και αυτο γιατι τις εχει παρατηρησει ολες στην πραξη, εδω και εκει, και εχει δει πως ολες, ακομη και οι αναρχικες οργανωσεις, εχουν αποδειχτει αδυναμες να δωσουν λυσεις για την καπιταλιστικη κριση- με αλλα λογια, να εξασφαλισουν τον θριαμβο της κοινωνικης επαναστασης. Δεν πρεπει να φοβαται κανεις να πει πως ολες αυτες οι οργανωσεις ειναι ξεπερασμενες απο τον χρονο και χωρις κανενα κυρος. Αντιθετα, μονο αυτη η συνειδητοποιηση – η σημασια της οποιας δεν θα πρεπει να μειωθει απο λιγοτερο ή περισσοτερο συγκυριακους προβληματισμους, ουτε και απο αλληλοκατηγοριες για προσωπικα λαθη – θα προσφερει ενα σημειο εκκινησης απο το οποιο θα καταφερουμε αληθινα να προετοιμαστουμε ωστε να αναθεωρησουμε ολες τις θεωριες (οι οποιες μοιραζονται και αυτες ενα σημαντικο μερος αναχρονιστικοτητας σημερα), καταφερνοντας ισως μια θεμελιακη ιδεολογικη ενοτητα του εργατικου κινηματος στην κατευθυνση της κοινωνικης επαναστασης. Αναμφιβολα δεν ονειρευομαι καποιο κινημα η σκεψη του οποιου θα ειναι μονολιθικη, αλλα ενα κινημα ενωμενο απο μεσα, με τις διαφορες τασεις του να μπορουν να απολαμβανουν την μεγαλυτερη δυνατη ελευθερια ωστε να εκφραζονται ανεμποδιστα.
Αποτηναλλη, ειναιεξισουαληθεςπωςαπαιτειταιδρασηαμεσα. Η δραση αυτη οφειλει να συμμορφωθει με δυο γενικες αρχες: πρωτα, πρεπει να διευκολυνει την ιδεολογικη ανασυγκροτηση που αναφερθηκε πιο πανω, και δευτερον, να σταματησει να σκεφτεται την επανασταση ως εργο των μελλοντικων γενιων, για τις οποιες υποτιθεται πως κανουμε ολες αυτες τις προετοιμασιες. Αντιμετωπιζουμε αυτο το διλημμα σημερα: ειτε την κοινωνικη επανασταση και μια νεα ωθηση για την ανθρωποτητα, ειτε τον πολεμο και την κοινωνικη αποσυνθεση, για την οποια το παρελθον προσφερει ελαχιστα και μονο αρνητικα παραδειγματα. Η ιστορια μας προσφερει αρκετα περιθωρια ελιγμων, την διαρκεια των οποιων δεν μπορουμε να γνωριζουμε ομως. Ας την αξιοποιησουμε προκειμενου να αντιστρεψουμε την παρουσα παρακμη και να φερουμε την επανασταση. Η απαθεια της εργατικης ταξης ειναι προσωρινη μονο. Υποδηλωνει, την φορα αυτη, τοσο την απωλεια της εμπιστοσυνης των εργατων σε ολες τις οργανωσεις, οσο και καποια αποστασιοποιηση εκ μερους τους. Εξαρταται απο εμας λοιπον, ως επαναστατες, να καταληξουμε στα συμπερασματα εκεινα που θα βοηθησουν αυτη την αποστασιοποιηση να μεταμορφωθει σε ενεργη εξεγερτικοτητα. Το μονο που ζηταει η ενεργεια της εργατικης ταξης ειναι να εκφραστει πρακτικα. Ομως ειναι απαραιτητο να τις δωσουμε εναν σκοπο – εχει αυτο το προαισθημα για αρκετο καιρο πια – αλλα και τα μεσα πραγματοποιησης αυτου του σκοπου. Αν ο σκοπος των επαναστατων ειναι η δημιουργια της αδελφικης κοινοτητας, αυτο απαιτει και την αμεση δημιουργια μιας οργανωσης οπου αυτη η αδελφοσυνη μπορει να διαμορφωθει και να αναπτυχθει.
Σημερα, οι εργατες αδελφωνονται στο εργοστασιο. Για αυτο πρεπει να δρασουμε εκει, ομως οχι κραυγαζοντας για την δημιουργια ενος ακομη εργατικου συνδικατου, κατι που φαινεται χιμαιρικο σημερα, μιας και οι συνθηκες του καπιταλιστικου κοσμου θα το εστρεφαν ΕΝΑΝΤΙΟΝ της εργατικης ταξης, και αυτο γιατι τα συνδικατα εκπροσωπουν μια απο τις διαφορετικες τασεις του καπιταλισμου. Για την ακριβεια, ενα “ενιαιο μετωπο” συνδικατων που θα μπορουσε να συσπειρωθει την παραμονη της επαναστασης – θα ενεργουσε εναντιον της μιας και τα μεγαλυτερα συνδικατα επιδιωκουν εξισου την υπονομευση της προκειμενου να διασφαλισουν την δικη τους επιβιωση εντος του καπιταλιστικου κρατους. Κατα συνεπεια, ως εγγενη στοιχεια του καπιταλιστικου συστηματος, οταν τα συνδικατα υπερασπιζονται τον εαυτο τους, υπερασπιζονται το ιδιο το συστημα. Τα συμφεροντα των συνδικατων στην ουσια ειναι τα δικα τους και οχι εκεινα των εργατων.
Επιπλεον, ενα απο τα ισχυροτερα εμποδια στην ανασυγκροτηση των εργατων και την επαναστατικη τους αναγεννηση διαιωνιζεται απο τον μηχανισμο των γραφειοκρατων συνδικαλιστων, ακομα και μεσα στο εργοστασιο, ξεκινωντας με αυτον τον Σταλινικων. Εχθρος του εργατη, σημερα, ειναι ο γραφειοκρατης συνδικαλιστης οσο και το ιδιο το αφεντικο, το οποιο χωρις την βοηθεια του πρωτου δεν θα ειχε καμια εξουσια. Ειναιογραφειοκρατηςσυνδικαλιστηςπουπαραλυειτηναυτενεργειατωνεργατων. Για αυτο και το πρωτο συνθημα των επαναστατων πρεπει να απαιτει: Την απομακρυνση απο τους χωρους εργασιας ολων των γραφειοκρατων συνδικαλιστων!
Αλλα ο σημαντικοτερος εχθρος ειναι ο Σταλινισμος και ο συνδικαλιστικος μηχανισμος του, και αυτο γιατι υποστηριζει τον κρατικο καπιταλισμο – με αλλα λογια, την απολυτη συγχωνευση του κρατισμου με τον συνδικαλισμο. Προκειται λοιπον για τον σαφεστερο υπερασπιστη του καπιταλιστικου συστηματος, μιας και κατοχυρωνει για αυτο το συστημα, το σταθεροτερο κρατος που μπορει να φανταστει κανεις σημερα.
Ομως, δεν μπορει καποιος να καταστρεψει μια υπαρχουσα μορφη οργανωσης χωρις να αντιπροτεινει καποια αλλη στην θεση της. Μιαπουθαειναικαλυτεραπροσαρμοσμενηστιςαναγκεςτηςεπαναστασης. Και ειναι ακριβως η ιδια η επανασταση που εχει αναλαβει να μας δειξει, καθε φορα που εχει συμβει, το εργαλειο της επιλογης της: την επιλεγμενη, απο τους συγκεντρωμενους στον χωρο εργασιας εργαζομενους, επιτροπη του εργοστασιου, τα μελη της οποιας ειναι αμεσα ανακλητα. Αυτη ειναι η μοναδικη μορφη οργανωσης που ειναι ικανη, χωρις διαστρεβλωσεις, να κατευθυνει τα συμφεροντα των εργατων εντος της καπιταλιστικης κοινωνιας ενω προετοιμαζει την κοινωνικη επανασταση, και ειναι επισης η μονη που μπορει να πραγματοποιησει αυτη την επανασταση. Ενωμολιςηνικηεχεικατακτηθει, θααποτελεσεικαιτηνβασητηςμελλοντικηςκοινωνιας. Η δομη της ειναι η δημοκρατικοτερη που μπορει να σκεφτει κανεις, μιας και ελεγχεται αμεσα στον χωρο της εργασιας απο τους ιδιους τους εργατες, που ελεγχουν τις ενεργειες της καθημερινα και ειναι σε θεση να ανακαλεσουν καποιο μελος της επιτροπης, ή και ολοκληρη την επιτροπη, ανα πασα στιγμη προκειμενου να επιλεξουν καποια αλλη. Η δημιουργια της προυποθετει τα ελαχιστα ρισκα παρακμης της λογω του συνεχους και αμεσου ελεγχου που οι εργατες μπορουν να ασκουν στους εκπροσωπους τους. Αλλα, η συνεχης επαφη αναμεσα στους εκλεγμενους και τους εκλεκτορες ευνοει και την μεγιστη δημιουργικη πρωτοβουλια απο την πλευρα της εργατικης ταξης, η οποια καλειται ετσι να παρει την τυχη της στα χερια της και να κατευθυνει αμεσα τους αγωνες της η ιδια. Η επιτροπη αυτη, η οποια εκπροσωπει ειλικρινα την βουληση των εργατων, καλειται να διαχειριστει το εργοστασιο και να οργανωσει την αμυνα των εργαζομενων εναντια στην αστυνομια και τις αντιδραστικες συμμοριεςτων Σταλινικων και του παραδοσιακου καπιταλισμου. Μετα την επικρατηση της επαναστασης, θα ειναι η επιτροπη του εργοστασιου που θα υποδειξει στους περιφερειακους, εθνικους και διεθνεις επικεφαλεις (και αυτοι αμεσα εκλεγμενοι απο τους εργατες), τις παραγωγικες δυνατοτητες του εργοστασιου καθως και τις αναγκες του σε πρωτες υλες και εργατικο δυναμικο. Τελος, οι εκπροσωποι καθε εργοστασιου θα καλουνται να διαμορφωσουν, στην περιφερειακη, εθνικη και διεθνη κλιμακα, την νεα διακυβερνηση, με διακριτες αρμοδιοτητες απο την οικονομικη διαχειριση, και με βασικο σκοπο της την ρευστοποιηση της κληρονομιας του καπιταλισμου και της εξασφαλισης των υλικων και πολιτιστικων συνθηκων της δικης της προοδευτικης αποχωρησης.
Ταυτοχρονα οικονομικη και πολιτικη, η επιτροπη του εργοστασιου αποτελει την κατ’ εξοχην επαναστατικη οργανωση. Για αυτον ακριβως τον λογο η υπαρξη της και μονο συμβολιζει μια καποιου ειδους εξεγερση εναντια στο καπιταλιστικο κρατος και τα παρακλαδια των εργατικων συνδικατων του, επειδη συγκεντρωνει ολες τις δυναμεις των εργατων εναντια στο καπιταλιστικο κρατος ενω παραλληλα αναλαμβανει και τα οικονομικα του. Για τον ιδιο λογο την βλεπει κανεις να ξεπροβαλλει αυθορμητα σε περιοδους οξειας κοινωνικης κρισης. Ομως στην εποχη μας, αυτη της χρονειας κρισης, ειναι απαραιτητο οπως οι επαναστατες υπερασπιστουν και εφαρμοσουν με παθος την μορφη αυτη οργανωσης, ξεκινωντας και απο τωρα αν το θελουν, αρχικα για να τερματισουν επιτελους την μεσολαβηση των γραφειοκρατων στα εργοστασια, και στην συνεχεια για να αποκαταστησουν την χειραφετικη πρωτοβουλια των εργαζομενων. Ας καταστρεψουμε λοιπον τα συνδικατα στο ονομα των εργοστασιακων επιτροπων που εκλεγονται δημοκρατικα απο τους εργατες στον χωρο της εργασιας τους, και ειναι ανακλητα ανα πασα στιγμη.