Report this post to the editors

Η FdCA για την 70η επέτειο της Ισπανικής Επανάστασης

Το ελευθεριακό κομμουνιστικό πρόγραμμα που πρότειναν οι Ισπανοί αναρχικοί έγινε πραγματικότητα, πάνω απ’ όλα, χάρη κυρίως στις συλλογικές προσπάθειες των προλεταρίων

Αυτή η 19η Ιούλη στην Ισπανία του 1936
Εβδομήντα χρόνια από εκείνη την ημερομηνία.

Εβδομήντα χρόνια που δεν μπορούν να εξαφανίσουν τη μνήμη ή την ένταση των συναισθημάτων όταν κάποιος σκέφτεται τη νίκη των Ισπανών εργαζομένων το 1936 στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας, σε βάρος του στρατιωτικού και φασιστικού πραξικοπήματος και την έναρξη της μεγαλύτερης μαζικής κοινωνικής επανάστασης στη Δυτική Ευρώπη…

Εβδομήντα χρόνια που πρέπει να μας αναγκάσουν να εξετάσουμε (και όχι μόνο να τιμήσουμε) την πολιτική σημασία των γεγονότων που ξεπήδησαν στις 19 Ιούλη και της Ισπανικής Επανάστασης. Και δύο απόψεις που έρχονται στο προσκήνιο: μιας θετικής και μιας άλλης πολύ λιγότερο θετικής.

Αυτό που ήταν ασυνήθιστο ήταν ο τεράστιος συλλογικός αγώνας (επηρεασμένου όχι σε μικρό βαθμό από την προπαγάνδα και το παράδειγμα αλλεπάλληλων γενεών αναρχοκομμουνιστών επαναστατών που άπλωσαν τις ρίζες τους ανάμεσα στις εργατικές μάζες) για να χτιστεί ένας νέος κόσμος, μια ελεύθερη α-κρατική κοινωνία που θα καταργούσε την εκμετάλλευση σε βάρος ενός ατόμου από ένα άλλο μέσω της μισθωτής σκλαβιάς, η οποία θα οργάνωνε την κοινωνία από τα κάτω, μέσω της βοήθειας ενός αποτελεσματικού συστήματος άμεσης δημοκρατίας και που θα κοινωνικοποιούσε και την παραγωγή και τη διανομή.

Η Ισπανική Επανάσταση βάδισε στα χνάρια του αναρχικού κομμουνισμού, ως εργασία των ίδιων των Ισπανών και όχι ως εφεύρεση κάποιας ανώτερης αρχής.

Η κατευθυντήρια δύναμη πίσω από αυτή την έκρηξη της λαϊκής αυτενέργειας ήταν το όνειρο της οικοδόμησης ενός νέου συστήματος, βασισμένου στο σεβασμό του ατόμου, στα δικαιώματα και τις ανάγκες του ατόμου. Αυτό το όνειρο θεσπίστηκε από τους Ισπανούς εργαζόμενους – άνδρες και γυναίκες στον ίδιο βαθμό – οι οποίοι καταπιάστηκαν και δημιούργησαν αυτοδιευθυνόμενες συγκοινωνίες, εργοστάσια, πολιτοφυλακές, αγροκτήματα, σχολεία… Και αυτή η αυτοδιεύθυνση ήταν αρκετά επιτυχής. Ήταν η μόνη φορά στην ιστορία που πραγματώθηκε μια παρόμοια εμπειρία, όταν η κοινωνία τέθηκε στην υπηρεσία και όχι σε βάρος των ανθρώπων.

Ασυνήθιστος, επίσης, σ’ εκείνες τις δύσκολες περιόδους, ήταν και ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι απελευθέρωσαν τη συνείδηση και τη νοημοσύνη τους, ανατρέποντας το ρόλο και την εργασία των ιερέων, των ευγενών και των προϊσταμένων, που καταπίεζαν το λαό με τις προκαταλήψεις και τις αυταρχικές τους αλυσίδες. Και το όνειρο αυτό το υπεράσπισαν μέχρι το πικρό τέλος, με τη βοήθεια τόσων πολλών συντρόφων που ήλθαν απ’ όλο τον κόσμο και θυσίασαν τα νιάτα και τη ζωή τους για να παλέψουν ενάντια σε κάθε τι που σκότωνε την ελευθερία, ενάντια στο πισωγύρισμα στην Espana negra (μαύρη Ισπανία), ενάντια σε κάθε τι που είχε τις ρίζες του στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική καταπίεση. Αλλά ήταν δεν στάθηκαν ικανοί να νικήσουν αυτόν τον καρκίνο, ο οποίος είχε ήδη αρχίσει να διαδίδεται σε όλη την Ευρώπη και παρ’ ολίγο να μόλυνε ολόκληρο τον κόσμο. Ενώ μερικές από τις αιτίες της ήττας είναι φυσιολογικά παρούσες σε οποιαδήποτε κοινωνική επανάσταση και πρέπει, επομένως, να εκληφθούν ως εμπόδια εκ των προτέρων (όπως η αντεπαναστατική επέμβαση των ξένων δυνάμεων ή η δημιουργία αντεπαναστατικών συμμαχιών μέσα στο σύνθετο αντιφασιστικό μέτωπο με στόχο την εκ νέου εγκαθίδρυση του προηγούμενου καθεστώτος με το τέλος του εμφύλιου πολέμου), πρέπει να επικεντρωθούμε στον τρόπο με τον οποίο οι επαναστατικές οργανώσεις εξέτασαν αυτούς τους παράγοντες.

Ενώ οι αγωνιστές της βάσης και οι περισσότεροι άνθρωποι ήταν τόσο πολύ απασχολημένηοι με τον πόλεμο και την επανάσταση, οι πολιτικές επιλογές οποιασδήποτε στρατηγικής σημασίας από την πλευρά των επαναστατικών οργανώσεων συνέβαλαν στην αποτυχία της ίδιας της επανάστασης που κυοφορούνταν επί δεκαετίες.

Κατέστη εντυπωσιακά εμφανές ότι στην CNT και στην FAI υπήρξε μια συνολική έλλειψη στρατηγικής και τακτικής ή ακόμα και μια συνειδητοποίηση του πολιτικού στόχου των ελευθεριακών δυνάμεων σε μια κατάσταση (αρκετά χρήσιμη, αντικειμενικά μιλώντας) κατά την οποία οι κρατικές δομές βρέθηκαν υπό καθεστώς συνολικής κατάρρευσης και ξέσπασε, την ίδια στιγμή, μια διαδεδομένη σε όλη τη χώρα κινητοποίηση του προλεταριάτου, ακόμα και εάν το διεθνές πλαίσιο της περιόδου χαρακτηριζόταν από μια σειρά επίπονων ηττών για το εργατικό κίνημα.

Το ελευθεριακό κομμουνιστικό πρόγραμμα που πρότειναν οι Ισπανοί αναρχικοί έγινε πραγματικότητα, πάνω απ’ όλα, χάρη κυρίως στις συλλογικές προσπάθειες των προλεταρίων που πραγματοποίησαν τη μεγαλύτερη, αυθόρμητη, ελευθεριακή κοινωνική επανάσταση του 20ού αιώνα, παρά το γεγονός ότι, στην κρίσιμη εκείνη στιγμή, εκείνες οι οργανώσεις που κήρυσσαν την επανάσταση επί δεκαετίες βρέθηκαν χωρίς καμιά ιδέα του τι και πώς έπρεπε να πράξουν σε συνθήκες ελευθεριακού κομμουνισμού και κατέληξαν σε αποφάσεις που δεν ήταν σύμφωνες με το λαϊκό επαναστατικό πειραματισμό που βρισκόταν υπό εξέλιξη.

Είναι πολλά αυτά που πρέπει να διδαχθούμε από αυτή τη μεγάλη επανάσταση. Για παράδειγμα, η ανάγκη για τα μέλη των οργανώσεων που (όπως και στην Ισπανία) διέθεταν ικανοποιητικό επίπεδο οικονομικών γνώσεων (προπάντων όσον αφορά το διεθνοποιημένο πλαίσιο) και μελετούσαν τους μηχανισμούς εκείνους που είναι ουσιαστικοί στη λειτουργία της καπιταλιστικής παραγωγής και διανομής, με το διπλό στόχο να δώσουν τις σωστές απαντήσεις στα προβλήματα που δημιουργούν αυτά τα ζητήματα καθώς και της διευκόλυνσης της αλλαγής από την καπιταλιστική διαχείριση της οικονομίας στην επαναστατική διαχείριση της οικονομίας ώστε η δεύτερη να πραγματοποιηθεί με όσο το δυνατόν ομαλότερο τρόπο. Η επανάσταση με κανέναν τρόπο δεν βρίσκεται στη γωνία, αλλά αυτό δεν αποτελεί κάποια δικαιολογία ώστε να ενεργούμε σαν να μην έρθει ποτέ.

Με αυτό στο μυαλό και στις καρδιές μας, στη μνήμη όλων εκείνων των συντρόφων που αγωνίστηκαν και που, για τρία μακρά χρόνια, συμμετείχαν στην επανάσταση, ως FdCA έχουμε τιμήσει ήδη αυτή την επέτειο με τον καλύτερο δυνατό τρόπο – με τη δημοσίευση νέου και αναδημοσίευση παλαιότερου υλικού για τον πόλεμο στην Ισπανία, ένα υλικό από το οποίο κάποιο δεν δημοσιεύτηκε ποτέ πριν στα ιταλικά, όπως: «Προς μια φρέσκια επανάσταση» από την ομάδα «Οι Φίλοι του Ντουρρούτι» – ομάδα που προσπάθησε να αντιδράσει στη δραστηριότητα των παλαιών και νέων γραφειοκρατιών και τη βία των σταλινικών, οι οποίοι προτίμησαν να παλέψουν ενάντια στους αναρχικούς και την επανάσταση παρά ενάντια στους φασίστες και την αστική τάξη – «Mujeres Libres», μια μπροσούρα για τις γυναίκες της Ισπανίας που, με τη νοημοσύνη και τη φυσική τους παρουσία, επιδίωξαν να γεννηθεί μια νέα Ισπανία και που κατέδειξαν ότι η ελευθερία μπορεί να κατακτιέται μόνο σε καθημερινή βάση, με γυναίκες και άνδρες όλους από κοινού και, τέλος, την μπροσούρα «Ελευθεριακός Κομμουνισμός και Άλλα Γραπτά» του Ισάκ Πουέντε (Isaac Puente), μια ξεκάθαρη και σαφή περίληψη αυτού που έπρεπε να γίνει για την επανάσταση.

Έχουμε αφιερώσει, επίσης, το 7ο τεύχος του περιοδικού μας «Antipodi» – το οποίο είναι βασικά περιοδικό πολιτισμού, πολιτικής και τέχνης – στο θέμα του αναρχικού κομμουνισμού και των επαναστάσεων, συμπεριλαμβανομένης και της Ισπανικής Επανάστασης.

Πιστεύουμε ότι επειδή κάθε επανάσταση αναπτύσσεται χάρη στα λάθη και τις κατακτήσεις των προηγούμενων, τότε και η επόμενη επανάσταση δεν θα αποτελέσει εξαίρεση.

Federazione dei Comunisti Anarchici
(Ομοσπονδία των Κομμουνιστών Αναρχικών)

Ρώμη, 19 Ιούλη 2006

* Δημοσιεύτηκε στο www.anarkismo.net και www.ainfos.ca στις 19 Ιούλη 2006. Ελληνική μετάφραση «Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης», Μελβούρνη, 20 Ιούλη 2006.
Related Link: http://www.fdca.it